صنایع دستی یاسوج

صنایع دستی شهر یاسوج، مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد حاصل هنر دست زنان و مردان عشایری است که در کنار دامداری و کشاورزی به خلق این آثار پرداخته اند. صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد بیشتر جنبه خود مصرفی دارد تا اینکه برای کسب درآمد باشد. اما با ویژگی ها و زیبایی هایی که در این صنایع دستی دیده می شود چشم هر ببیننده ای را جذب می کند و همه مسافران و گردشگران این شهر بدنبال صنایع دستی این منطقه هستند. بیشتر صنایع دستی شهر یاسوج توسط پشم حاصل از دام هایی است که پرورش می دهند و تمام ابزار و وسیله مورد استفاده را خود تامین میکنند. از جمله این صنایع می توان به گبه، جاجیم، قالی، پشتی و … اشاره کرد که در ادامه به توضیح چند مورد پرداخته ایم.

دیگر صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد:

• قالی بافی
• گلیم بافی
• نمکدان بافی
• نمد مالی 
• سیاه چادر بافی
• سفره بافی
• خورجین
• گلیم برجسته 
• رودوزی سنتی
• گچمه بافی(ترکیب قالی و گلیم)
• جانماز
• رند بافی

جاجیم یاسوج

جاجیم یکی از دست بافت های بنام کهگیلویه و بویراحمد است که توسط زنان روستایی و عشایر بافته می شود. جاجیم را توسط پشم بصورت نوارهایی می بافند و سپس بر اساس سلیقه خود به اندازه ی مورد نظر بصورت افقی بهم وصل می کنند. رنگ جاجیم معمولا روشن است و طرح استفاده شده در جاجیم خشت، راه راه، لوزی، زیگزاگ و … است. جاجیم در گذشته بعنوان روانداز، زیرانداز و بر روی کرسی استفاده می شده است اما اکنون استفاده از جایجم بصورت کاربردی کمتر شده و بیشتر جنبه تزئینی به خود گرفته است. نکته قابل توجه دیگر این است که جاجیم شباهت زیادی به گلیم دارد اما از نظر ضخامت با هم متفاوت هستند و از گلیم به دلیل خشن بودن تنها می شود بعنوان زیرانداز استفاده کرد.

پشتی یاسوج

پشتی یکی از دستبافت های عشایر است، که این پشتی ها را همانطور که از اسمشان مشخص است برای تکیه دادن می بافند و دور تا دور چادر خود میگذارند، در حال حاضر پشتی های دستبافت مهمان اکثر خانه ها شده است. در واقع پشتی همان گلیم یا قالی است که به صورت مستطیل یا مربع بافته شده و سپس بهم متصل میکنند و در بینشان از نوعی ابر استفاده می کنند. یکی از معروفترین پشتی های دستبافت پشتی قشقایی است که اکثرا به صورتی مربعی بافته می شوند و طرح های استفاده شده در آن ها حیوانات همچون بز کوهی، شیر، پلنگ و … است.

مشته بافی یاسوج

مشته همان گلیم است با این تفاوت که گلیم دو روست ولی مشته از یک رو بافته می شود و طرف دیگر طرح مورد نظر ایجاد می شود، و طرفی که طرح دارد به علت پرزهایی که در این قسمت قرار دارد نرمتر است و طرف دیگر آن قابل استفاده نیست. این نوع بافت مخصوص روستایی بنام درغک در کهگیلویه و بویراحمد است.

چنته یاسوج

چنته یاسوج یکی دیگر از دستبافت های عشایر و روستاییان کهگیلویه و بویراحمد است که می توان آن را در چادرهای عشایر آویزان دید، که جنبه کاربردی دارد و درون آن قرآن یا لوازم شخصی زنان نگه داشته می شود. چنته شبیه به گلیم یا فرش است یا اینکه هردو، امکان دارد برای بافت آن به تنهایی از گلیم یا فرش استفاده شود و یا اینکه یک طرف گلیم و طرف دیگر فرش باشد. این چنته ها که گاهی به آن ها آینه دان هم گفته می شود بسیار جذاب و زیبا هستند و اگر بعنوان سوغات برای اقوام خود ببرید نظر همه را جلب خواهد کرد.

مفرش بافی یاسوج

یکی دیگر از وسایل دستبافت کاربردی مفرش است که علاوه بر کاربردی بودن، از آن بعنوان کالای تزئینی هم استفاده می کنند. مفرش همانند صندوقچه ای است که عشایر از آن برای نگهداری وسایل و یا لحاف، زمان کوچ استفاده می کنند. بافت مفرش یاسوج همانند بافت گلیم است و طرح روی آن گاهأ برجسته می باشد.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی سنندج

صنایع دستی سنندج، قدمت بسیاری دارد و نمادی از فرهنگ و شیوه ی زندگی مردم این منطقه است. شاید بتوان گفت صنایع دستی کردستان یکی از قطب های صنایع دستی کشور است زیرا مردم کردستان از دیرباز به علت عدم دسترسی به سایر نقاط کشور در جهت ساخت وسایل مورد نیاز خود تلاش بسیاری داشتند و این امر سبب شد علاوه بر تنوع صنایع دستی شهر سنندج، رونق بسیاری هم داشته باشد و گردشگران و مسافران زیادی را به خود جذب کند. همچنین این آثار می توانند بعنوان سوغات سنندج انتخاب خوبی باشند. قالی بافی، پارچه بافی سنتی، کلاش یا گیوه و نازک کاری صنایع دستی است که در این بخش برای شما توضیح می دهیم.

دیگر صنایع دستی کردستان:

• گلیم بافی 
• خراطی
• زیورآلات محلی
• سفالگری
• حصیربافی
• گیوه دوزی
• نمدمالی
• ابزار آلات موسیقی
• شالبافی
• موج بافی
• منبت کاری
• ساخت محصولات چرمی
• سوزن دوزی و روکاری
• لباس محلی 

قالی بافی سنندج

یکی از صنایع دستی پر رونق و مهم کردستان و شهر سنندج، قالی بافی است. مردم هنرمند و خوش ذوق کرد، با هنر خود و بکارگیری رنگ ها و طرح های زیبا، قالی های فوق العاده ای را خلق می کنند که شهرت جهانی یافته اند و گرمابخش اکثر خانه های ایرانی شده اند. طرح های استفاده شده در این قالی ها طرح های شکسته هستند مانند گل وکیلی،گل مینا،شاخ گوزن، میناخانی،ماهی درهم، ریز ماهی و نقش بته ای است. در این میان قالی افشار بافته شده در شهرهای سنندج، بوکان و بیجار شهرت بسیاری دارند.

پارچه بافی سنتی سنندج

پارچه بافی سنتی سنندج برای تهیه لباس محلی و مردانه، یکی دیگر از هنرهای دستی مردم کردستان است، که در کارگاه هایی بنام جولایی بافته می شوند. برای بافت پارچه از پشم بز استفاده می کنند، و شیوه کار به این شکل است که پارچه را به صورت نوارهای باریک، دستی بافته می شوند و سپس این نوارها را بهم متصل می کنند و در نهایت برای برای دوخت لباس از آن استفاده می کنند، این لباس ها معمولأ به رنگ قهوه ای یا طوسی کم رنگ است. همچنین دیگر پارچه هایی که در کارگاه های جولایی بافته می شوند می توان به جانماز، سجاده و موج بافی اشاره کرد.

کلاش سنندج

یکی از صنایع دستی که از مدت ها پیش همراه مردم کردستان بوده گیوه ی محلی یا کلاش سنندج است. این نوع کفش را به این علت درست کردند که کردستان و سنندج مناطقی کوهستانی و صعب العبور بودند و مردم برای راه رفتن، بر روی این سنگلاخ ها نیاز به کفشی مناسب داشتند و در نهایت کلاش را که لایه رویی آن نخ پنبه ای و زیر آن از پارچه های فشرده است را درست کردند. این گیوه ها از نظر شکل ظاهری با لباس محلی مردانه متناسب می باشد و از ویژگی های بارز آن سبک و نرم بودن، مقاوم بودن، دسترسی به مواد اولیه آن و جذب رطوبت است.

نازک کاری سنندج

نازک کاری سنندج یکی از معروف ترین صنایع دستی سنندج است که از قدمت بسیاری برخوردار است. نازک کاری هنری است که قطعات چوب را با توجه به یک طرح خاص بسیار ظریف و هنرمندانه کنار هم قرار می دهند. از معروفترین این هنرها درست کردن صفحه ی شطرنج یا تخته نرد است و علاوه بر این ها، ظریف کاری های بسیاری بر روی ظروف، جعبه ی لوازم آرایش و … می توان دید.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی اراک

صنایع دستی شهر اراک، موضوع مورد بحث در این بخش است. صنایع دستی شهر اراک هم مانند دیگر شهرها و استان های کشور بسیار قدمت دارد و متنوع است و این ویژگی ها در شهرهای ایران نشان از تمدن و فرهنگ غنی ایران دارد که هر کدام از آن ها شهرت جهانی دارد. در اراک هم قالی بافی یکی از صنایع دستی معروف جهانی است که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت و همچنین حصیر بافی و گیوه ی اراک را به شما معرفی خواهیم کرد. در سفر به شهر اراک میتوانید مجموعه ی کامل صنایع دستی استان مرکزی را در موزه صنایع دستی اراک ببینید. همچنین هرکدام از این صنایع دستی را می توانید بعنوان سوغات اراک تهیه کنید. 

دیگر صنایع دستی استان مرکزی:

• گلیم بافی
• آهنگری
• تذهیب
• تراش سنگ های قیمتی
• قلم زنی 

قالی بافی اراک

اراک و استان مرکزی هم یکی از بخش های مشهور ایران در زمینه ی تولید فرش دستبافت هستند. شاید تاکنون نام فرش ساروق اراک را شنیده باشید، این فرش با کیفیت و ظرافت بالا در روستای ساروق در نزدیکی اراک بافته می شود که به علت ویژگی های منحصر بفردش شهرت جهانی دارد. از ویژگی های این فرش می توان به رنگ بندی زیبای آن، بافت ریز و پرزهای کوتاهش اشاره کرد که این فرش را همانند یک تخته سخت و فشرده کرده است. طرح های بکار رفته در این فرش ها محرابی، گلدانی، شاه عباسی،مستوفی، زیرخاکی و نقش های آن گل خنا، بازرجان، بندرریحان، بته میر و … هستند.

گیوه ی اراک

گیوه نوعی پا افزاری است که شهر سنجان تولید کننده آن در گذشته و حال حاضر است. درباره گیوه و نحوه ساخت آن باید گفت ،این کفش از دو بخش درست  می شود که لایه رویه آن از پنبه است و توسط زنان بافته می شود و لایه زیر آن بدست مردان درست می شود.  معمولا این کفش ها به گونه ای درست می شوند که آب به داخلش نفوذ نکند و به راحتی بتوان در قسمت های سخت وسنگلاخی حرکت کرد. همچنین گیوه بر اساس لایه ی زیری آن به سه دسته تقسیم می شود گیوه ی اشرافی با زیره ی چرم، گیوه ی شهری که زیره آن چرم و پاشنه پلاستیکی دارد، گیوه ی کارگری که لایه زیری آن از جنس لاستیک می باشد. 

تفرشی دوزی اراک

یکی دیگر از صنایع دستی اراک تفرشی دوزی است که نوعی رودوزی بر روی پارچه است. این هنر را درویشی دوزی هم می گویند. این نوع رودوزی در حاشیه ی پارچه انجام میشود بصورت یک حاشیه ی پهن که شباهت بسیاری با چشمه دوزی نیز دارد. برای تفرشی دوزی بر روی پارچه کاغذی با طرح مورد نظر را دوخت می کنند سپس بر روی طرح بخیه می زنند و در نهایت کاغذ را برداشته و طرحی زیبا در حاشیه پارچه ایجاد می شود. تفرشی دوزی در حال حاضر رونق چندانی ندارد ولی می توان زنان هنرمندی را در بخش هایی از اراک یافت که به این هنر مشغول هستند.

مسگری اراک 

مسگری از هنرهای استان مرکزی است. اگر سری به بازارهای قدیمی در شهر اراک بزنید صدای چکشی که مسگران می زنند را خواهید شنید و این صداها حاکی از این است که هنوز این هنر قدیمی پابرجاست. از مس برای ساخت وسایل گوناگونی مصرفی را استفاده می کنند مانند ظروفی که در آن غذا طبخ می شود که خواص زیادی را به غذا می دهد و از این رو شما می توانید به فروشگاه های مسگری اراک سری بزنید و بعنوان سوغات از هر کدام از این اشیا برای اقوام خود تهیه کنید.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی بجنورد

صنایع دستی بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی را در این قسمت برای شما معرفی می کنیم. این استان از فرهنگ غنی و خاصی برخوردار است و آن هم به این دلیل که اقوام مختلف با فرهنگ های متفاوت به بهترین شکل در کنار هم زندگی می کنند. از جمله به اقوام کرد، ترکمن، فارس، تات و بلوچ می توان اشاره کرد. این تلفیق گاهی سبب به وجود آمدن هنری جدید از ترکیب چند هنر می شود که می توان به قالی دورو از صنایع دستی خراسان شمالی که هنری جدید است اشاره کرد. و در ادامه علاوه بر قالی دورو بجنورد، چاروق بجنورد و سفره کردی بجنورد را به شما معرفی می کنیم . همچنین برخی از صنایع دستی خراسان شمالی را می توان بعنوان سوغات بجنورد تهیه کرد.

دیگر سوغات و صنایع دستی خراسان شمالی:

• گلیم بافی 
• قالی و قالیچه ی ترکمن
• پشتی ترکمن
• زیورآلات
• لباس محلی ترکمن 
• جاجیم
• کلاه کرکی
• چوخه
• پارچه بافی سنتی
• معرق 
• تذهیب و تشعیر
• سازهای سنتی

قالی دورو بجنورد

بافت قالی دورو همانند بافت قالی معمولی است. با این تفاوت که دو بافنده همزمان به بافت آن می پردازند. در یک طرف دار یک بافنده و در طرف دیگر هم بافنده ای دیگر مشغول است. هر کدام هم نقش و طرح منحصر به فردی را برای بافت دارند که این سبب می شود تا از هر دو طرف بتوان فرش را استفاده کرد. برای بافت این فرش ها از ابریشم استفاده می شود و طرح های آن معمولا چهارفصل، یموت، قاپ قاپی، ترنج و قرچاق است. در حال حاضر تنها بافندگان این نوع فرش اقوام ترکمن در خراسان شمالی هستند و در بین هیچ یک از اقوام و شهرهای دیگر ایران نمی توان این نوع بافت منحصر به فرد را دید. اما این فرش به دقت و ظرافت بالایی در بافت نیاز دارد که این امر سبب شده افراد کمتری مشغول این کار باشند.

سفره کردی بجنورد

یکی از صنایع دستی شهر بجنورد که مختص عشایر کرد است به سفره کردی معروف می باشد، که مختص این منطقه از ایران است و در شهرهایی همچون بجنورد، شیروان، فاروج از پشم بافته می شوند. طرح های بکار رفته بر روی این نوع دستبافته ها بسیار زیباست و بنوعی بازگوکننده ی مفاهیمی است که ریشه در اعتقادات و باورها بافنده ی آن دارد. نقش های رایج در این نوع فرش ها عبارتند از نقش های هندسی، حیوانی و گیاهی که جلوه ی بسیار زیبایی را خلق می کنند.

چاروق دوزی بجنورد

چاروق یکی از صنایع دستی خراسان شمالی است که بر اساس تعریفی که از آن ارائه می شود از پوست حیوانات تهیه میشود و توسط ریسمان های ضخیمی به پا بسته می شوند و ریشه ی آن کلمه ای ترکی است. چاروق ها به دو دسته تقسیم می شوند یک نوع آن که برای افراد کم درآمدتر دوخته می شود که از گلدوزی و ظرافت کمتری برخوردار است و نوع دیگر آن که بهای بیشتری دارد از چرمی با کیفیت بالاتری درست می شود و گلدوزی های روی آن با نخ های ابریشمی انجام می شود و گاهی می توان حکاکی های ظریفی بر روی این نوع پاپوش دید.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی گرگان

صنایع دستی گرگان الهام گرفته از آنچه است که طبیعت در اختیار مردم این منطقه گذاشته است. بخش بزرگی از صنایع دستی شهر گرگان مربوط به اقوام ترکمن است که نگاه هر ببیننده ای را به خود جذب می کند که هر کدام جلوه ی زیبایی را دارند. برای بازدید از صنایع دستی گرگان می توانید به مجموعه ی خانه امیر لطیفی که امروزه بعنوان موزه صنایع دستی گرگان ثبت شده است بروید و از دیدن این آثار هنری ساخته شده توسط هنرمندان گرگانی از زمان های دور لذت ببرید. قصد داریم برای شما در این بخش قالیچه بافی، ابریشم بافی و ساخت زیورآلات گرگان را معرفی کنیم تا هر کدام از این صنایع دستی زیبا را با توجه به سلیقه ی خود بعنوان سوغات گرگان برای اقوام و خویشان خود تهیه کنید.

دیگر صنایع دستی استان گلستان:

• پلاس بافی
• سوزن دوزی (سیاه دوزی)
• ساز سنتی
• نمد مالی
• جاجیمچه
• گلیم بافی
• جاجیم بافی
• خراطی
• آهنگری سنتی
• حصیربافی
• ندافی گرگان
• لباس محلی

قالیچه ترکمن گرگان

قالیچه ترکمن یکی از شاخص ترین صنایع دستی گلستان است، که به دلیل سبک و ظاهر منحصر بفرد جایگاه ویژه ای دارد. بافت قالیچه ترکمن توسط، دار و بصورت افقی و فارسی باف انجام می شود. و طرح های آن بصورت اشکال هندسی الهام گرفته از زندگی ساده عشایر، باورها و سنتشان در دوران گذشته بوده است و طرح بکار رفته در هر طائفه و ایل با دیگری متفاوت است. همچنین در کنار قالیچه های زیبا، قالی و پشتی دست بافت اقوام ترکمن استان گلستان بی نظیر است.

ابریشم بافی گرگان

ابریشم بافی یکی از هنرهای سنتی گرگان است که در گذشته رونق بیشتر داشته، بطوری که اغلب لباس های مردم این منطقه از ابریشم تهیه می شد مانند شال، روسری، روسری و لباس. امروزه بیشتر این لباس ها در مراسمات ویژه استفاده می شوند. همچنین لباس هایی مانند لباس قرمز کونیک که لباس سنتی ترکمن هاست از ابریشم تهیه می شود. یکی از مناطقی که همچنان بصورت سنتی به بافت پارچه مشغول هستند، مردم روستای کسر از توابع شهرستان کلاله می باشد.

زیورآلات گرگان

یکی از هنرهای اصیل گرگان و اقوام ترکمن ساخت زیورآلات زیبا می باشد، که در گذشته با نقره ساخته می شدند و برای زینت بخشیدن به آن از سنگ های قیمتی استفاده می کردند. این هنر ارزشمند از زمان های دور نسل به نسل گشته و به زمان حال رسیده است و در حال حاضر می توان زیورآلات زیبایی را دید که در گذر زمان با دیگر هنرها همچون حکاکی تلفیق شده و جلوه ی زیبایی پدید آمده است. طرح هایی که بر روی این زیورآلات زیبا دیده می شود بیشتر گل و گیاه و نقش های مختلفی است و به دلایل برخی اعتقادات خاص از طراحی موجود زنده خودداری می کنند. امروزه بجای نقره از برنج و ورشو هم استفاده می کنند که ارزش کمتری نسبت به نقره دارند و بعضی اوقات برای بالا بردن ارزش آن از ورق طلا یا آب طلا استفاده می کنند. زیورآلات تولید شده ترکمن بیله زیک،گل آقا، سام سوله و گردنی هستند.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی اردبیل

صنایع دستی اردبیل، هنر دست مردان و زنان عشایر و روستایی است که در این منطقه زندگی می کنند و با آنچه که طبیعت در اختیارشان قرار داده است در جهت رفع نیازهای خود تلاش می کنند و در نتیجه ی این تلاش ها صنایع دستی شهر اردبیل پدید آمده است. همانند دیگر شهر و استان های غربی، در صنایع دستی استان اردبیل بافته های داری و آنچه که با پشم تهیه می شود سهم بیشتری دارد مانند فرش بافی، گلیم بافی، جاجیم و … . صنایع دستی اردبیل در بخش صادرات هم جایگاه ویژه ای دارد و حائز اهمیت است. در این بخش به معرفی صنایع دستی اردبیل همچون قالی بافی، مسندبافی، ورنی بافی، ساخت سازهای سنتی، تذهیب و پلاس بافی می پردازیم تا شما با هنر و فرهنگ مردم این منطقه و همچنین سوغات اردبیل آشنا شوید.

دیگر صنایع دستی استان اردبیل:

• گلیم بافی
• جاجیم بافی 
• کلاه نمدی
• قلاب بافی
• جل اسب
• خورجین بافی
• نمکدان بافی
• چنته 
• سفالگری
• عروسک بافی
• رودوزی
• نقاشی روی چرم
• قلمزنی زیورآلات محلی
• مسگری
• ملیله سازی
• ورشوسازی 
• آینه کاری
• نگارگری
• حجم سازی 
• خراطی
• معرق 
• منبت
• حجاری (سنگ تراشی)
• جلدسازی
• تشعیر

قالی بافی اردبیل

قالی بافی یکی از صنایع دستی قدیمی اردبیل است که همزمان با دوران صفویه در این منطقه پدید آمد و پس از رکوردی که همزمان با سلسله قاجاریه داشت با جنگ جهانی دوم و الهام گرفتن از طرح ها و سبک های تبریزی و قفقازی جان تازه ای گرفت. سند ومدرکی که نشان دهنده قدمت و گذشته هنر قالی بافی اردبیل است قالی مشهوری است که از مسجدی که شاه اسماعیل و جدش در آنجا دفن شده اند بدست آمد و نشانی بر اصالت این هنر است و طرح های بکار رفته در آن ترنجدان است و جنس آن ابریشم با گره های فارسی می باشد و از نظر طرح آرامش بخش است. از دیگر طرح های بکار رفته در قالی اردبیل می توان به  مشایخی، ترنجدار، ظل السلطان، گلدانی و هراتی اشاره کرد.

ورنی اردبیل

ورنی اردبیل نوعی زیرانداز است که در اردبیل بافته می شود. به ورنی، گلیم سوزنی هم گفته می شود. این نوع فرش، از ابریشم یا پشم بر روی دارهای عمودی بافته می شود و به آن شبه قالی یا گلیم فرش نما هم می گویند. ورنی بافی یکی از هنرهای دستی عشایر ارسباران و آل سون ها است که آن را در مواردی چون زیرانداز، روانداز، خورجین، رختخواب پیچ استفاده می کنند. در بافت ورنی از طرح هایی همچون حیوانات محلی، وحشی، اشکال هندسی و … استفاده می کنند.

پلاس بافی اردبیل

پلاس یکی از زیرانداز هایی است به نسبت سایرین ارزش مادی کمتری دارد و بعنوان زیرانداز، سجاده، خورجین و … استفاده می شود. از نظر ظاهری به گلیم با بافت درشت شباهت دارد و از لحاظ شیوه ی بافت همانند گلیم می باشد. همچنین از نظر مقایسه با جاجیم از نظر ظاهری می توان گفت شبیه بهم هستند، با این تفاوت که خطوط در جاجیم بصورت عمودی است ولی در پلاس بصورت افقی می باشد. از نظر جنس نخ بکار رفته اغلب از پشم استفاده میشود.

سازهای سنتی اردبیل

یکی از هنرهای اصیل مردم اردبیل نواختن ساز است که اکثر این سازها را بدست خود درست می کنند. این سازها از چوب درختان گردو، توت، شمشاد و … درست می شوند. بهترین این سازها کمانچه، تنبک، سه تار، دوتار، سنتور و … است که گاهی در ساخت این سازها دیگر هنرها همانند خطاطی، خاتم، معرق، نقاشی و … دیده می شود. ساخت ساز سنتی در شهرهایی چون اردبیل، خلخال و مشکین شهر رونق دارد و اگر اهل هنر و موسیقی هستید و به این شهرها سفری داشتنید از سازهای زیبای دست ساز این منطقه فراموش نکنید.

تذهیب اردبیل

تذهیب هنر آراستن کتاب و نوشته هاست و از خانواده هنرهای مستظرفه می باشد به این معنی که از نظر هنری اهمیت بیشتری دارند تا از نظر صنعتی. در کتاب های ارزشمند بعد از متن تزئین کتاب هم از موارد مهمی است که باید در نظر داشته باشیم و از این رو هنرمندان اردبیلی به هنر آراستن کتاب با طلاکاری و نگارگری به طراحی نقش های ختایی و اسلیمی پرداختند و جلوه های زیبایی را پدید آوردند. همچنین سایر رنگ های مورد استفاده در این هنر نیلی، لاجوردی و .. اس که رنگ های غالب بیشتر آبی و طلایی است و طرح هایی که بکار برده می شود، اشکال هندسی و یا گل و گیاه می باشد.

مسند بافی اردبیل

مسند یکی دیگر از زیر اندازهای دستبافی و یکی از صنایع دستی اردبیل است که مانند گلیم با دار بافته می شود. در استان اردبیل مردم بخش تمین به بافت آن مشغول هستند و مرکز بافت مسند می توان دانست. گرایش و علاقه این مردم به مسند بافی به دلیل شرایط موجود است که مشاغلی همچون کشاورزی به دلیل کوهستانی بودن رونقی ندارد و مردم این منطقه به مسندبافی روی آورده اند. مسند از آن دسته صنایع دستی است که در خارج از ایران جایگاه خوبی را کسب کرده و در میان کشورهای اروپایی مانند آلمان طرفداران بسیاری را به خود جذب کرده است. طرح غالب در این زیراندازها نقشه ی گلدانی، قره باغی، قاپاق، گانگال سه پایه و … است و در بافت آن بیشتر از رنگ های گیاهی استفاده می کنند.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی خرم آباد

صنایع دستی خرم آباد، موضوعی است که قصد داریم در این مقاله توضیح دهیم. صنایع دستی هر شهر نشانی از ذوق و هنر مردم آن منطقه است که در برهه ای از زمان بر حسب نیاز پدید آمده است. صنایع دستی که در شهر خرم آباد به چشم میخورد هم گواهی بر فرهنگ و هنر مردم این بخش است. صنایع دستی لرستان را می توان به چند بخش با توجه به سازندگانش تقسیم کرد: صنایع دستی ساخته شده توسط عشایر، مردم روستا و شهر، که در این میان صنایه دستی عشایر تنوع بیشتری دارد و آن هم به این علت است که عشایر به توجه به نیارهای خود کالای مورد نظر را درست می کنند تا اینکه قصد کسب درآمد از این راه داشته باشند. در ادامه به معرفی صنایع دستی استان لرستان از جمله جاجیم بافی، ورشو سازی و حصیر بافی می پردازیم، که می توان بعنوان سوغات خرم آباد، در سفر به این شهر و استان تهیه کرد.

دیگر صنایع دستی استان لرستان:

• قالی بافی 
• گلیم بافی 
• گبه بافی
• چوغا
• سیاه چادر
• نمکدان بافی 
• خورجین
• حصیر بافی 
• مسگری
• سفال سازی
• گیوه دوزی 
• ماشته بافی(جاجیم)
• چاقو سازی

جاجیم خرم آباد

جاجیم بافی خرم آباد حاصل کار زنان هنرمند عشایر است، که در تابستان و پاییز مشغول بافت آن هستند و تمام جزئیات کار بجز چره یا همان قیچی کردن پشم گوسفندان بر عهده ی زنان است. آن ها برای بافت جاجیم از نخ های پشمی که با رنگ های طبیعی رنگرزی شده است استفاده می کنند. روش بافت جاجیم به این صورت است که نوارهای باریک را می بافند و سپس نوارها در کنار هم دوخته می شوند، تا یک سطح مربعی شکل یا مستطیلی بدست آید. برای بافت جاجیم دار بر روی زمین قرار می گیرد و چله کشی بروی زمین انجام می شود. نقش های استفاده شده در جاجیم این منطقه شونه، دنو موشی، شیروز، گلی و هچه است. همچنین از این محصول بعنوان روانداز، روی کرسی و … استفاده می کنند.

ورشو سازی خرم آباد

ورشو سازی هنری است که از کشور لهستان وارد ایران شد و برای مدتی در شهر بروجرد که لرستان واقع شده است، رونق بسیاری گرفت. ورشو خود آلیاژی است که از نیکل ،مس و روی درست می شود. تا قبل از ورود این آلیاژ هنرمندان قلم زن از ورق های برنجی استفادی می کردند، اما بعد از ورشو استفاده کردند. ورق های ورشو به رنگ نقره ای بودند و همچنین این رنگ زیرساخت مناسبی برای قلمزنی بود. هنر ورشو سازی امروزه رونق چندانی ندارد و تنها شاید بتوان سماورهایی که با ورشو ساخته شده اند را دید.

حصیر بافی خرم آباد

حصیر بافی یکی از قدیمی ترین صنایع دستی ساخته شده ی بشر است که آن را می توان توسط شواهدی که در بین النهرین دیده شده ثابت کرد. در استان لرستان با نی های موجود در نیزارهای اطراف شهری همچون بروجرد انجام می شود. برای بافت این حصیرها که به آن ها بوریا هم می گویند، حصیر را مرطوب میکنند تا نرم شود و سپس به صورت تار و پود آن ها را بهم متصل می کنند تا بصورت یک سطح یکپارچه تبدیل شود. از این حصیرها معمولا بعنوان زیرانداز استفاده می شوند.

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی ایلام

صنایع دستی ایلام، به واسطه ی زندگی سنتی و عشایری در این استان تنوع و رونق بسیاری دارد. همچنین ایلام یکی از قدیمی ترین بخش های ایران است که هر کدام از صنایع دستی این خطه می تواند نشانی بر تمدن و اصالت آن باشد. با نگاهی مختصر به صنایع دستی استان ایلام می توان فهمید که سهم زیادی از صنایع دستی استان ایلام به محصولات دستبافت تعلق دارد و آن هم به دلیل در دسترس بودن مواد اولیه مانند پشم است. همچنین تولید صنایع دستی بعد از کشاورزی و دامداری، از نظر اقتصادی جایگاه ویژه ای دارد. چیغ بافی، گلیم برجسته و گیوه صنایع دستی ایلام هستند که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت. هر کدام از موارد ذکر شده را می توان بعنوان سوغات ایلام یاد کرد .

دیگر انواع صنایع دستی ایلام:

• قالی بافی
• موج بافی 
• نمد مالی
• بافت سیاه چادر
• جاجیم بافی 
• سفالگری
• عبا بافی
• احرامی بافی
• زیورآلات

 چیغ بافی ایلام

چیغ بافی از جمله صنایع دستی است که با  نی درست می شود و در دسته ی صنایع دستی حصیری قرار می گیرد. عشایر از نوعی چادر بعنوان سرپناه استفاده می کنند که سقف آن از موی بز بافته می شود و دیواره ی آن  بصورت حصیری از نی تهیه می شود که به آن چیغ می گویند البته در بین عشایر به چیت معروف است. این نوع صنایع دستی وارد زندگی های شهری هم شده است و گاهی در خانه ها برای پارتیشن بندی استفاده می شوند.

گلیم برجسته ایلام

گلیم طرح برجسته ایلام از قدیمی ترین صنایع دستی و سوغات ایلام است و شاید بتوان ایلام را منشا پیدایش این نوع بافت دانست. این گلیم، از ترکیب قالی و گلیم بوجود می آید از ویژگی های منحصر بفرد این نوع گلیم سبک وزن بودن آن است و هماهنگی بین رنگ و طرحش که این ویژگی ها بر ارزشش می افزاید. در ایلام بافت این گلیم توسط زنان و دختران هنرمند انجام می شود.

گیوه ایلام 

گیوه کفشی است مناسب مناطق کوهستانی و صعب العبور که یکی از رایج ترین صنایع دستی است که مخصوصا در مناطق غرب کشور می توان دید. گیوه سبک و راحت است و بنوعی طراحی شده است که رطوبت حاصل از آب و باران را جذب نمی کند. برای بافت گیوه سه مرحله می توان تعریف کرد مرحله اول که لایه رویه آن از پنبه بافته می شود، پس از آن طراحی لایه ی زیرین آن که تخت گیوه گفته می شود و مقاوم و سخت است و در نهایت دوخت این دو قسمت که این کار توسط گیوه دوز انجام می شود. بافت این گیوه ها هنور هم در برخی از شهر های استان ایلام به چشم می خورد. 

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی قشم

صنایع دستی قشم تنوع بسیاری دارد و انتخاب های بسیاری برای تهیه سوغات در اختیار شما می گذارد. اکثر صنایع دستی جزیره قشم با هنرهای دستی سایر شهرهای استان هرمزگان مشترک است و بسیاری از آن ها بدست زنان هنرمند و توانای جزیره، با موهبت هایی که طبیعت در اختیارشان گذاشته، درست می شوند، که دیدن و خرید آن ها خالی از لطف نخواهد بود. شما می توانید برحسب سلیقه ی خود هر کدام را بعنوان سوغات شهر قشم خرید کنید. چند مورد از صنایع دستی قشم که در ادامه، درباره ی آن ها توضیحاتی را آورده ایم عبارتند از لباس های سنتی زنان جنوب، وسایل تزئینی با محصولات دریایی، سوند بافی، تکه دوزی و عود سازی هستند که بصورت دستی درست می شوند.

دیگر صنایع دستی معروف قشم : 

• بادله دوزی
• خوس بافی
• کپکاپ سازی
• لنج سازی 
• لوازم خانگی
• حصیر بافی
• گلیم بافی 
• قالی بافی
• زری بافی 
• لچک بافی

وسایل تزیینی قشم 

رنان و مردان هنرمند قشم از آنچه طبیعت در اختیارشان قرار داده نهایت استفاده را می کنند، آن ها از باقی مانده ی آبزیان دریایی مانند صدف، ستاره ی دریایی، حازون و … که با جزر و مد به ساحل آورده می شوند به ساخت اشیای زینتی میپردازند. این اشیای زینتی قاب عکس، گردنبند، گوشواره، مجسمه و … هستند که اکثر مسافران آن ها را بعنوان سوغات قشم تهیه می کنند.

لباس سنتی قشم 

لباس سنتی  قشم از اجزای مختلفی تشکیل می شود، که هر کدام نام مخصوص به خود را دارند. تعدادی از آن ها را برای شما توضیح خواهیم داد تا با آگاهی و علاقه بیشتر آن ها را بعنوان یادگاری یا سوغات تهیه کنید. 

برکه (bourke) : برکه، روبند یا نقاب مخصوصی است که زنان جنوب بر روی صورت خود می گذارند، در واقع نوعی پوشش محسوب می شود. این روبندها معمولا دو نوع هستند، روبندهایی که کل صورت را می پوشانند و پهن هستند، مدل دوم روبندهایی که نازک هستند و تنها اطراف چشم و ابرو را پوشش می دهند. 

جلوپل(jelopl) : جلوپل نوعی روسری نازک است که از آن برای پوشاندن موی سر استفاده می شود و بر روی آن چادر سر می کنند. 

پیراهن و شلوار : پیراهن های زنان قشم به گونه ای است که دو پیراهن بر روی هم پوشیده می شوند. شلوارهای جنوبی هم طراحی منحصر بفرد خود را دارند، این شلوارها گشاد هستند و مچ شلوار تنگ می شود و آن ها را با رودوزی های مختلف و نخ های طلایی و نقره ای زینت می بخشند. 

 

سوند بافی قشم

یکی از پر رونق ترین صنایع دستی قدیمی، سوند دوزی قشم است. برای بافت آن از شاخه ی برگ دار درخت خرما استفاده می کنند. این هنر را می توان در بین هنرمندان شهرهای جنوب مشور دید زیرا تهیه مواد اولیه کار سختی نیست. برای بافت این نوع هنرهای دستی شاخه های برگدار را با طناب به یکدیگر متصل می کنند و سپس از آن برای پوشاندن سقف خانه استفاده می کنند. این نوع محصولات در گذشته نوعی کالای صادراتی بوده اند. 

تکه دوزی قشم

تکه دوزی قشم یکی از هنرهای قدیمی زنان ایرانی است و در جزیره ی قشم هم انجام میشود، در این هنر تکه های پارچه با طرح های هندسی مختلف و رنگ هایی که با یکدیگر همخوانی دارند، بهم متصل می شوند و سپس برای دوخت لحاف، رو تختی و … استفاده می شود. 

عود سازی قشم

عود سازی به معنای ساخت ابزار و ادوات موسیقی سنتی است. این هنر در قشم طرفدارانی دارد و هنرمندان بسیاری مشغول ساخت آن هستند. برای ساخت چوب ها مورد نیاز برای عود سازی، نوارهای باریکی از چوب افرا، زیتون و گردو را بر اساس طرح مورد نظر و با دقت و ظرافت به هم وصل می کنند. معمولا این ابزار طبل، دایره و …. هستند که بیشتر موسیقی های جنوبی با این سازهای دست ساز نواخته می شوند. 

حصیربافی قشم

 علاوه بر حصیر بافی بیرجند یکی دیگر از صنایع دستی قشم  حصیر بافی قشم است. هنر بافت حصیر را شاید بتوان یکی از قدیمی ترین هنرها دانست. هنرمندان محصولات مورد استفاده یا تزئیناتی را با برگ انواع درختان می بافند که رایج ترین برگ مورد استفاده در این منطقه درخت خرماست. حصیرهای بافته شده در عین زیبایی، قیمت مناسب دارند و بعنوان سوغات انتخاب خوبی هستند .

منبع : نشاط آوران

صنایع دستی بیرجند

صنایع دستی بیرجند و استان خراسان جنوبی بی شک نشانی از هنر و تمدن مردم این منطقه است. هنری که از گذشته نسل به نسل، به زمان حال رسیده است. شهر بیرجند و دیگر شهرهای خراسان جنوبی به دلیل موقعیت جغرافیایی و متناسب با امکاناتی که طبیعت در اختیارشان گذاشته صنایع دستی زیبایی را برای استفاده ی روزمره یا به قصد درآمدزایی تولید کردند. اکنون این آثار نشان دهنده ی اصالت و علاقه مردمان این سرزمین به فرهنگ و هنر است. حال اگر سفری به شهر بیرجند و قصد خرید سوغاتی داشتید از صنایع دستی زیبایش در کنار سوغاتی های خوراکی آن فراموش نکنید. 

دیگر صنایع دستی استان خراسان جنوبی: 

• سفالگری
• جاجیم بافی
• حوله بافی
• سیاه چادربافی
• سفره بافی
• گبه بافی
• قلم زنی 
• گلیم بافی
• نمد مالی
• خراطی سنتی

قالی بافی بیرجند

قالی بافی یکی از هنرهای رایج در بیشتر شهرها و مناطق ایران است و هنرمندان بسیاری هم در این بیرجند و شهر و روستاهای خراسان جنوبی به این هنر مشغول هستند. این بافته داری از پشم با پرز ها بلند که زینت بخش تمام خانه های ایرانی است در شهر بیرجند قدمتی بیش از 1000 سال دارد. از نظر ویژگی های فنی، نوع بافت قالی در خراسان جنوبی ترکی و فارسی است و نقشه هایی چون ریزه ماهی به شکل لچک ترنج، کف ساده، کله اسبی، بته جقه و … استفاده می شوند. قالی بافی در بیرجند همچنان پا برجاست و قالی های بافته شده در شهرهای مود و درخش از شهرت جهانی برخوردار هستند.

پلاس بافی بیرجند

پلاس از دیگر زیراندازهای دست بافی است که از موی بز تهیه می شود. پلاس معمولا بعنوان زیرانداز یا خیمه، چادر و … استفاده می شود. تمام مواد استفاده شده بافت پلاس طبیعی هستند و این یکی از مزیت های پلاس است. رنگ پلاس های بافته شده در بیرجند از مشکی تا کرم روشن هستند و نحوه بافت بشکلی است که از هر رنگ بخش های باریکی بافته می شوند که هر کدام رنگ متفاوتی را دارند و زمانی که در کنار یکدیگر قرار می گیرند، زیبایی چشم نوازی را به آن می دهند. در شهرهای نهبندان و سر بیشه بافت پلاس ها بیشتر رونق دارند. 

رودوزی بیرجند

رودوزی  بیرجند هنری است که در آن طرح هایی سنتی و زیبا بر روی پارچه دوخته می شوند و سبب آراسته و زیباتر شدن پارچه می شوند. آنچه برای این هنر استفاده می شود، پارچه و نخ از جنس هایی همچون ابریشم، پنبه ای، فلز و سنگ های تزئینی و … است. این پارچه های زیبا شاید از نظر مادی ارزش چندانی نداشته باشد ولی از لحاظ هنری بسیار ارزشمند است به این خاطر که هنر دست هنرمندانی خوش ذوق و با سلیقه است. از این پارچه ها استفاده های مختلفی میشود مانند رومیزی، رو تختی و حتی در دوخت لباس های مختلف استفاده می شود.

حصیربافی بیرجند

یکی دیگر از صنایع دستی  حصیر بافی بیرجند است. هنر بافت حصیر را شاید بتوان یکی از قدیمی ترین هنرهای خراسان جنوبی دانست. هنرمندان محصولات مورد استفاده یا تزئیناتی را با برگ انواع درختان می بافند که رایج ترین برگ مورد استفاده در این منطقه درخت خرماست. حصیرهای بافته شده در عین زیبایی، قیمت مناسب دارند و بعنوان سوغات انتخاب خوبی هستند . حصیربافی در  شهرستان هایی مانند طبس و نهبندان رواج دارد.

منبع : نشاط آوران