با تفکرات منفی خداحافظی کنیم
تفکر منفی چیست؟
تفکرات هر انسان تأثیر زیادی در مسیری که رو به سوی آینده می رود دارد. اگر می خواهیم افکار بد و منفی را در خود نگه داریم آینده ای بد را برای خود رقم خواهیم زد.
روحیات و تفکرات منفی تا چه حد روی ما تأثیرگذار هستند چگونه می توانیم از ایجاد آنها پیشگیری کنیم بهترین روش های مقابله با تفکرات منفی کدامند؟
مبارزه با تفکرات منفی
نباید امروز چنین حرفی را می زدم. چرا چنین اشتباهی کردم. چرا بیشتر فکر نکردم. موقعیت خودم را به خطر انداختم…. اینها جملاتی است که گاهی در پی یک اتفاق، همه ذهن برخی را درگیر می کند. آنقدر به این موضوع فکر می کنند که حتی دچار تنش و اضطراب های کنترل نشده می شوند. این افکار زندگی آنها را هم تحت تأثیر قرار می دهد و در روابط اجتماعی آنها خلل ایجاد می کند.
دکتر فرشاد نجفی پور می گوید: عده ای همیشه به فکر اشتباهات گذشته یا موفقیت های آینده هستند. این افراد که از آنها با عنوان «فکر زده ها» یاد می شود مدام با این فکرها، خودزنی می کنند. فکرزده ها اسیر فکرهای تنش زا هستند و از آنجایی که نمی توانند از این فکرها خلاص شوند همیشه زجر می کشند.
این روانشناس در ادامه عنوان می کند: ممکن است همه ما گاهی فکرزده شده و این حالات روانی را تجربه کنیم، اما گروهی همیشه در حال کلنجار رفتن با این افکار مخرب هستند. در حقیقت گفتار درونی آنها تنها به دو شکل مخرب است، یا فکر نشخوار می کنند یا نگران هستند.
وی تصریح می کند:نشخوار کردن همان مرور رویداد‌های گذشته است.
این فکرها از این دست هستند:
- باید سر کار قبلی ام می موندم. اگر اونجا مونده بودم الان وضعیت بهتری داشتم. نگرانی یعنی پیش بینی های منفی درباره آینده که غالباً نقشی فاجعه آمیز دارد. برای مثال می توان به نمونه ای اشاره کرد.
- فردا وقت ارائه مطلب حتماً گند می زنم و خودم رو ضایع می کنم. دستام می لرزه، صورتم قرمز میشه و همه می بینن که من چقدر ناتوانم.
- شوهرم حتماً یکی بهتر از من رو پیدا می کنه. عاقبت کار من طلاق و تنهاییه. مسلم است که فکرزده ها از کلمات فقط برای توصیف زندگی خود استفاده نمی کنند آنها گاهی تصویر هم می سازند. بسیاری از آنها حتی فیلم سینمایی بدبختی های آینده خود را در ذهنشان می سازند و آن را بارها و بارها مرور می کنند. این دسته از فکرهای بی پایان نمی گذارد فرد کار مفیدی انجام دهد و به موفقیت برسد.
دکتر نجفی پور با تأکید بر اینکه فکرزدگی فقط یک ناراحتی نیست، عنوان می کند: پرداختن به نداشته ها، اشتباهات و مشکلات، احتمال بروز مشکلات روانی را زیاد می کند. در واقع تمایل به نشخوار فکری، سلامت روان را به مخاطره انداخته، دایره معیوبی ایجاد می کند که رهایی از آن بسختی امکانپذیر است. این حالت چنان زجر آور است که حتی گروهی برای فرار از آن به واکنش های ناسالم دفاعی مانند مصرف مواد مخدر و پرخوری پناه می برند.
بدخوابی یکی دیگر از عوارض فکرزدگی است، که می تواند زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
وی با اشاره به اینکه می توان نشخوار و پیشگویی فاجعه بار را ترک کرد، خاطرنشان می کند: تمرین مداوم و محدود کردن الگوهای منفی فکری تنها راه مهار فکرزدگی است. از این رو توصیه می شود به چند نکته ساده توجه کنیم:
دقت کنیم چه موقعی بیشتر فکر می کنیم
آگاهی اولین قدم برای خاتمه دادن به فکر زدگی است. به نحوه تفکرمان توجه کنیم.
مبارزه با افکار منفی
فرار از افکار منفی آسان است. قبل از اینکه فکر کنیم که مرخصی استعلاجی باعث اخراج ما می شود یا فراموش کردن قسط وام مسکن به بی خانمانی ما منجر خواهد شد، بدانیم که شاید این فکرهای منفی بزرگنمایی باشند. یاد بگیریم قبل از تبدیل به اضطراب، خطاهای فکری را تشخیص بدهیم و جایگزین کنیم.
مسأله را به شیوه مهارت حل مسأله، حل کنیم
افتادن در حصار مشکلات هیچ فایده ای ندارد. پس به جای اینکه به دنبال علت باشیم راه حل را بیابیم از اشتباهات درس بگیریم و از مشکلات آتی پیشگیری کنیم.
زمان را مدیریت کنیم
آرام پز کردن مشکلات فایده ای ندارد،اما بازنگری گاه به گاه خوب است. به راه حل های متفاوت فکر کنیم و دنبال اشکالات طرح مان باشیم تا در آینده بهتر عمل کنیم. روزانه 20 دقیقه عمداً نگران شویم، فکر نشخوار کنیم. بعد از 20 دقیقه به کار مفیدی مشغول شویم. هر وقت متوجه شدیم که در حال نشخوار یا نگرانی خارج از وقت مقرر هستیم به خودمان تذکر بدهیم که قبلاً برای این کار وقت گذاشته ایم.
آرام سازی کنیم
کسی که در زمان حال زندگی می کند، نمی تواند در گذشته و آینده سیر کند. در زمان حال زندگی کنیم. آرام سازی مداوم، فکر زدگی را کاهش می دهد.
کانال را عوض کنیم
اگر به خودمان بگوییم که به موضوع یا اتفاقی فکر نکن، نتیجه عکس خواهیم گرفت. بهترین نحوه کانال عوض کردن این است که به فعالیتی مانند ورزش کردن یا مکالمه درباره موضوعی متفاوت بپردازیم تا ذهن را از افکار منفی دور کنیم.
